Redactiesommen: Alles wat je moet weten!

In het rekenonderwijs zijn redactiesommen een bekend begrip. Maar waarom zijn deze 'verhaaltjessommen' zo belangrijk en waarom spelen ze een essentiële rol in het leerproces? Laten we eens grondiger kijken naar redactiesommen en ontdekken waarom ze van onschatbare waarde zijn voor het ontwikkelen van wiskundig inzicht bij leerlingen.


Wat zijn Redactiesommen?

Redactiesommen, ook wel bekend als contextopgaven, zijn wiskundige problemen vermomd als verhalen of situaties uit het dagelijks leven. Ze presenteren een scenario waarin leerlingen verschillende wiskundige concepten moeten toepassen om een oplossing te vinden. Bedenk eens een scenario waarin leerlingen moeten uitrekenen hoeveel appels er overblijven nadat ze verdeeld zijn over meerdere personen, of waarin ze de kosten van producten moeten berekenen tijdens een bezoek aan de supermarkt. 


De voordelen van het rekenen met Redactiesommen 

Wat maakt redactiesommen zo waardevol? Allereerst helpen ze bij het ontwikkelen van probleemoplossende vaardigheden. Leerlingen moeten niet alleen berekeningen uitvoeren, maar ook beslissen welke wiskundige bewerkingen moeten worden toegepast om het probleem op te lossen. Dit stimuleert hun kritisch denken en analysevaardigheden.


Daarnaast bevorderen redactiesommen het begrip van wiskundige concepten. Door abstracte wiskunde te verbinden met concrete situaties uit het dagelijks leven, kunnen leerlingen beter begrijpen waarom bepaalde wiskundige principes relevant zijn en hoe ze kunnen worden toegepast. De context van het verhaal helpt hen om de relatie tussen theoretische concepten en praktische situaties te begrijpen.


Bovendien stimuleren redactiesommen het kritisch denken en de analyse. Leerlingen moeten informatie evalueren, relevante gegevens identificeren en strategieën bedenken om het probleem op te lossen. Dit helpt bij het ontwikkelen van een breder scala aan cognitieve vaardigheden die nuttig zijn in verschillende aspecten van het leven.


Soorten Redactiesommen 

Er zijn verschillende soorten redactiesommen die zich richten op verschillende wiskundige bewerkingen en onderwerpen, waaronder:


Plussommen:

In verhaaltjessommen is optellen vaak de eerste bewerking die kinderen tegenkomen. Als het verhaal vereist dat ze optellen, hoeven ze alleen maar de getallen uit het verhaal bij elkaar op te tellen. Als ze dit op de juiste manier doen, is het goede antwoord snel gevonden!


Voorbeeld: 
"Lisa heeft 3 appels en Sarah heeft 5 appels. Hoeveel appels hebben ze samen?"

Minsommen:

Naast optelsommen kom je ook verhaaltjessommen tegen waarbij je kind getallen van elkaar moet aftrekken. Dit noemen we ook wel aftreksommen. 

Voorbeeld:
"Tom had 10 koekjes en hij gaf er 4 aan zijn vriend. Hoeveel koekjes heeft Tom nu over?"

Vermenigvuldigen en delen:

In verhaaltjessommen kan je kind ook gevraagd worden om vermenigvuldigingen of delingen op te lossen. Naast optellen en aftrekken zijn vermenigvuldigen en delen twee bewerkingen die in redactiesommen voorkomen. Hierdoor moeten ze vaak rekenen met grote getallen, wat het voor veel kinderen lastig maakt om dergelijke sommen op te lossen.


Voorbeeld: 
"Een doos bevat 6 flessen frisdrank. Hoeveel flessen zijn er in 4 dozen?"

Procenten en breuken:

In verhaaltjessommen kan je kind ook worden gevraagd om vermenigvuldiging of deling toe te passen. Naast optellen en aftrekken, zijn vermenigvuldiging en deling twee bewerkingen die in dit soort opgaven voorkomen. Dit betekent dat ze regelmatig met grote getallen moeten werken, wat het voor veel kinderen moeilijk maakt om deze sommen op te lossen.


Voorbeeld: 
"Een groep vrienden deelt een grote pizza. Als 25% van de pizza al op is, hoeveel stukken zijn er dan over van een pizza die in 8 gelijke stukken is verdeeld?”

Oppervlakte en omtrek:

Tijdens de rekenlessen kan je kind een verhaaltjessom tegenkomen waarin gevraagd wordt de oppervlakte of omtrek van een object te berekenen. Veel kinderen vinden het lastig om dit soort redactiesommen op te lossen omdat ze zich er geen duidelijk beeld bij kunnen vormen.

Tip: Om je kind te helpen de oppervlakte of omtrek in een verhaaltjessom te berekenen, moedig aan om de situatie te tekenen op ruitjespapier. Op deze manier wordt de verhaaltjessom visueel en wordt het vaak makkelijker om deze op te lossen.


Voorbeeld: 
"Wat is de omtrek van een rechthoekige tuin met een lengte van 8 meter en een breedte van 5 meter?"

Verhoudingstabel:

Een ander handig instrument om een verhaalsom op te lossen is een verhoudingstabel. Door informatie uit een verhaalsom op een gestructureerde manier in zo'n tabel te plaatsen, wordt de som overzichtelijker. Dit maakt het oplossen ervan vaak eenvoudiger.


Bijvoorbeeld:
"Als 5 appels €2,50 kosten, hoeveel kosten 8 appels dan?"

Tijd:

In redactiesommen met tijd komen zowel uren als minuten aan bod. Deze worden vaak gepresenteerd in een verhaal waarbij je kind moet berekenen hoe laat iemand ergens aankomt. Dit kan lastig zijn voor veel kinderen omdat er veel getallen betrokken zijn en ze deze niet rechtstreeks onder elkaar kunnen plaatsen om ze op te tellen of af te trekken. Een verhoudingstabel of grafische weergave kan hierbij helpen.

Bijvoorbeeld: 
"Hoe lang duurt het om van huis naar school te lopen als het 20 minuten duurt om 1 kilometer af te leggen?"
Door verschillende soorten redactiesommen te introduceren, kunnen leerlingen een breed scala aan wiskundige concepten en vaardigheden ontwikkelen, variërend van eenvoudige optellingen en aftrekkingen tot complexe vermenigvuldigingen en delingen, evenals begrip van tijd, verhoudingen, oppervlakte en omtrek, en procenten en breuken.

Stappenplan verhaaltjessommen

Voor sommige kinderen zijn redactiesommen eenvoudig, maar voor anderen is de logica erachter niet altijd duidelijk. Als je kind moeite heeft met deze opgaven, kan het nuttig zijn om er samen extra tijd aan te besteden. Het onderstaande stappenplan zal je kind zeker helpen bij het oplossen van verhaaltjessommen. Het is vooral handig om de stappen eerst zelf voor te doen, zodat je kind begrijpt wat er van hem verwacht wordt.


Stap 1: Lees zorgvuldig
Redactiesommen kunnen verschillende typen opgaven bevatten. Soms is het nodig dat je kind twee getallen bij elkaar optelt, terwijl het andere keren moet delen. Door de opgave nauwkeurig te lezen, kan je kind zelf de benodigde informatie identificeren om de opgave op te lossen.
Stap 2: Onderstreep de benodigde informatie 
In de redactiesom staat een hoop informatie die je wellicht niet allemaal nodig hebt om de som op te lossen. Om het overzicht te bewaren is het handig om de informatie te onderstrepen die je nodig hebt bij het oplossen van de som. 
Stap 3: Noteer de som
Schrijf de som die je moet oplossen uit. Hierbij schrijf je de redactiesom om naar een kale som.  
Stap 4: Los de som op
Stap 5: Controleer het antwoord
Het is belangrijk om altijd je antwoord te controleren. Heb je antwoord gegeven op de juiste vraag? En heb je hierbij de juiste informatie gebruikt? 

 

Kortom, redactiesommen zijn niet zomaar wiskundige problemen; ze zijn een krachtig instrument om leerlingen te helpen hun analytische en probleemoplossende vaardigheden te ontwikkelen, hun begrip van wiskundige concepten te verdiepen en hun kritisch denkvermogen te versterken. Dus de volgende keer dat je een redactiesom tegenkomt, weet je dat het meer is dan alleen een verhaaltje - het is een kans om te groeien en te leren!



Leerkracht die gebruik maakt van Bewegend Leren

Gratis inspiratielessen voor Bewegend Leren

Ontdek de kracht van bewegend leren! Ga aan de slag met onze gratis inspiratielessen voor groep 1 t/m 8.

Voor leerkrachten Voor ouders