Gratis oefenbladen voor taal:
Wil je samen met je kind taal oefenen maar heb je geen idee waar je moet beginnen? Bij Fluitend Leren helpen we je graag een handje! Op deze pagina vind je alles over het oefenen van taal, en meer.
Taal oefenen? Zo doe je dat!
Gratis taal oefenen werkbladen
Meteen aan de slag met taal oefenen voor een specifieke klas? Download dan gratis de taal oefenen werkbladen die je hierboven vindt.
Oefenen met taal per onderwerp:
Door de gehele schoolperiode heen komen er andere taal onderwerpen aan bod. Klik hieronder op het onderwerp waar je jouw kind meer over wilt leren:- Alfabet
- Leren lezen
- Leren schrijven
- Taal oefenen groep 1
- Taal oefenen groep 2
- Taal oefenen groep 3
- Taal oefenen groep 4
- Taal oefenen groep 5
- Taal oefenen groep 6
- Taal oefenen groep 7
- Taal oefenen groep 8
Oefenen met het alfabet
Het fundament van alle taallessen is natuurlijk het alfabet. Want voordat kinderen überhaupt letters kunnen gaan schrijven of oefenen, zal het moeten begrijpen waar die letters dan precies voor staan en hoe ze klinken. Daarom beginnen de allereerste taallessen op de basisschool met het oefenen van het alfabet.
Waar de toon natuurlijk in de klas gezet wordt, heb je thuis ook veel mogelijkheden om samen met je kind het alfabet te oefenen. Kun je hier wat hulp bij gebruiken? Wij geven je graag vijf manieren waarop jij en je kindje thuis aan de slag gaan met het alfabet.
Tip 1: zing liedjes over het alfabet
Hoe leuk is het om samen thuis liedjes te zingen? Dat plezier kun je heel goed integreren bij het oefenen met het alfabet. Er zijn talloze liedjes te vinden die van het spellen van het alfabet gaan tot het linken van de verschillende letters aan allerlei woorden.
Natuurlijk heb je het standaard ‘A, B, C, D, E, F, G….’-liedje. Maar hier zijn natuurlijk ontzettend veel variaties op te vinden. Zoek op Google of op Spotify naar leuke variaties met alfabet liedjes, en oefen samen lekker thuis. Op die manier maakt jouw kindje kennis met de allereerste letters.
Heb je genoeg gezongen? Oefen dan ook met het aanwijzen en het uitspreken van de letters. Die vervolgstap is minstens net zo belangrijk als het zingen van de liedjes.
Tip 2: speel lettercombinatie spelletjes
Met een magneetbord of op een vel papier kun je vervolgens lettercombinatie spelletjes spelen. Schrijf bijvoorbeeld een woord op en laat je kindje de juiste letters uitkiezen en op het woord leggen. Of maak een grote letterboog van A tot Z en laat je kindje toevoegen welke letter ontbreekt.
Thuis kun je natuurlijk ook oefenen met namen van gezinsleden of huisdieren en zoveel mogelijk combinaties maken van spullen die je om je heen ziet. Maak het leuk! En speels. Des te eerder leert je kindje het.
Tip 3: introduceer wekelijkse letterthema’s
Een manier om snel de beginletter onder de knie te krijgen, is om wekelijkse letterthema’s te gebruiken. Bijvoorbeeld: week 1 begin je met de letter ‘A’. In die week help je jouw kindje met allerlei voorwerpen en woorden waar een A in zit. Wat je kunt doen is per week een letterdoos maken. Hier schrijf of schilder je de letter A op, en de doos vul je met allerlei spulletjes die met de A te maken hebben.
De week erop ga je verder met de B, en zo ga je door totdat je de letter Z bereikt hebt. Zorg dat je niks voorzegt, en dus niet begint met: “Deze week doen we de letter A”. Vraag je kindje welke letter het is, en laat hem of haar zelf nadenken over alle voorwerpen in de doos die de letter reflecteren.
Tip 4: Gebruik boekjes
Er zijn ontzettend veel boekjes te vinden die jou kunnen helpen het alfabet te leren aan je kind. Zo heb je boekjes waarmee je letterassociaties kunt oefenen. Hierin staat bijvoorbeeld op de linkerbladzijde de letter en op de rechterzijde allerlei woorden die gerelateerd zijn aan die letter.
Je vindt er genoeg in de boekenwinkel, of natuurlijk online. Zorg dat je ook afwisselt met boekjes, want je kindje kent op een gegeven moment ook wel de voorwerpen of letters uit het hoofd. Uitdaging is hierin belangrijk, evenals het spelelement.
Heeft je kindje intussen het alfabet onder de knie? Dan komt het leuke gedeelte: oefenen met lezen!
Verder oefenen met het alfabet? Bestel ons oefenboek voor groep 1 & 2 gemakkelijk en snel online!
Zo help je jouw kind leren lezen
Heeft je kind het alfabet onder de knie? Dan komt het volgende onderwerp aan bod: leren lezen. Ook daar hebben we heel veel tips voor!
Tip 1: Focus op letterklanken
Het eerste wat een schoolkind leert, is het alfabet. Maar de letters uit het alfabet klinken op zichzelf heel anders dan in een woord. Wil je daarom je kind leren lezen, dan begin je met uitleggen dat de letter B in het woord boek wordt uitgesproken als een ‘b’ en niet als een ‘bee’.
Oefen met iedere letter de klanken die het woord heeft. Start met een makkelijk kinderboek met grote letters, en laat je kind iedere letter van een woord uitspreken. Help met het vinden van de juiste klank en zo het vormen van het juiste woord. Heeft je kindje een verband gelegd tussen een aantal letters en hun klanken? Dan kan je kind beginnen met het klinken van korte woordjes, bijvoorbeeld met ‘de’ of met de letters ‘d’ en ‘e’.
Tip 2: Begin met de hoofdletters
Hoofdletters zijn gemakkelijker te onderscheiden en identificeren. Een voorbeeld is de ‘D’ ten opzichte van de ‘B’, waar ‘d’ en ‘b’ op elkaar lijken.
Begin daarom eerst met het oefenen van de hoofdletters. Deze kun je ook via de tastzin van je kindje aanleren, door bijvoorbeeld een A uit te knippen en de letter zo te ontdekken.
Voorbeeld van een spelletje om te oefenen: laat je kind zijn of haar handen achter de rug doen. Geef vervolgens een uitgeknipte letter aan je kindje, bijvoorbeeld de ‘T’. Laat je kind dan raden welke letter hij of zij in de handen heeft. Oefen dit met alle letters.
Tip 3: Oefen met samen lezen
Als je oefent met samen lezen, kun je af en toe woorden of zinnen laten herhalen als je met je vinger meeleest. Lukt het niet? Dan kun je op vriendelijke wijze je kind herinneren aan de betekenis van het woord of hoe het wordt uitgesproken.
Je kunt ook om-en-om lezen. Begin dan zelf met de eerste regel en laat de vervolg regel door je kind voorlezen. Heeft je kind het lezen al onder de knie? Lees dan een pagina voor en laat je kind de pagina daarop voorlezen. Door deze techniek voelt je kind zich zelfverzekerd, wat aanmoedigt om door te gaan met lezen.
Verder met het oefenen met lezen? Bestel het oefenboek voor taal voor groep 3. Hierin leert jouw kind spelenderwijs verder komen met lezen.
Oefenen met leren schrijven
Ook schrijven leren kinderen grotendeels op school, maar dat betekent niet dat je thuis niet lekker kunt oefenen. Om je daarbij te helpen, hebben we hierbij een aantal praktische tips:
- Leer je kindje letters van boven naar beneden te schrijven: sommige kinderen hebben de neiging om hun letters van onder naar boven te schrijven. Dit is niet alleen langzaam en inefficiënt, het leidt ook tot een slechter handschrift. Oefen daarom met bovenaan beginnen als je gaat oefenen met schrijven.
- Leer eerst de hoofdletters: omdat ze allemaal hoog zijn, allemaal bovenaan beginnen en gemakkelijk te herkennen zijn, is het aan te raden eerst te beginnen met hoofdletters schrijven. Hoofdletters zijn simpelweg makkelijker om mee te beginnen.
- Begin met het aanleren van afzonderlijke letters: pas als die onder de knie zijn kun je beginnen met woorden, en dan pas zinnen (eerst allemaal in hoofdletters).
- Oefen met kleine letters: als de hoofdletters onder de knie zijn, kun je het repertoire uitbreiden met kleine letters. Ook hier is het slim om bovenaan de letter te beginnen.
- Oefen op blanco printerpapier of eenvoudig gelinieerd papier: in dit geval is het beter om niet direct af te leiden met werkbladen met plaatjes.
- Werk met korte sessies: het moet natuurlijk wel leuk blijven voor je kindje. Overweldig hem of haar daarom niet met urenlang oefenen, maar gebruik even een kwartier hier en daar om het schrijven onder de knie te krijgen.
- Gebruik consequente aanwijzingen: als je de ene keer wat anders zegt dan de ander, wordt het erg lastig voor je kind om beter te worden in het schrijven. Blijf consequent in wat je zegt en help op die manier met positieve feedback je kind verder.
Meer schrijfoefeningen? Ontdek ons oefenboek voor groep 3, waarin je kind spelenderwijs leert om de schrijftaal onder de knie te krijgen.
Taal oefenen per groep
Iedere groep heeft weer een andere focus op taal. Benieuwd wat jouw kind per groep leert? Hieronder bespreken we globaal welke onderwerpen er aan bod komen. Je kunt deze onderwerpen oefenen met onze oefenboeken. Geschikt voor kinderen uit alle klassen.
Taal oefenen groep 1
Wil je taal oefenen in groep 1? Leg dan de focus op de woordenschat. Dat is ook wat er geoefend wordt op school. Bijvoorbeeld door (simpele) raadsels op te lossen, letterliedjes te zingen en luisterboeken te ontdekken. Ook oefent deze groep op het uitspreken van klanken om te begrijpen welke woorden welke klank bevatten. Het is de eerste stap naar het uitbreiden van de woordenschat, het herkennen van klanken en het vormen van woorden.
Benieuwd hoe je thuis kunt oefenen met taal? Bestel ons oefenboek voor groep 1 gemakkelijk en snel in onze webshop.
Taal oefenen groep 2
Het oefenen van woorden gaat nog wat verder in groep 2. Waar in groep 1 de klanken nog wat makkelijker gehouden worden, gaan kinderen in groep 2 verder met het vormen van klanken van twee letters, denk aan: ‘oe’, ‘ui’ of ‘au’.
Verder leren tweedegroepers woorden op te hakken in lettergrepen, zoals ‘ba-naan’ en ‘di-no’. Ook dit kun je natuurlijk thuis oefenen met makkelijke woorden om je kind te stimuleren hierover na te denken.
Als laatste leren kinderen in groep 2 rijmwoorden aan, zoals ‘staan’ rijmt op ‘gaan’. Of ‘feest’ op ‘beest’. En ook dat is natuurlijk erg geschikt om thuis te oefenen.
Probeer niet alles in één keer onder de knie te krijgen, maar oefen het door het jaar heen op jullie gemak. Je kind krijgt er immers op school ook een jaar de tijd voor.
Op een leuke manier met taal oefenen? Bestel onze oefenboeken voor groep 2! Te verkrijgen in e-book of hardcover.
Taal oefenen groep 3
In groep 3 begint het echte werk, want dan leert je kind schrijven en lezen. De focus ligt hierbij op het verder vergroten van de woordenschat door te leren spellen, klanken te oefenen en door letters te koppelen aan klanken (technisch lezen).
Stap voor stap leert je kind letters herkennen en de bijbehorende klanken uitspreken. En hier kun je thuis ook mee oefenen! Hierboven vind je onze tips bij het leren lezen, want samen lezen is natuurlijk het allerleukste dat er is. En wil je nog meer oefenen? Dan gebruik je daar ons oefenboek voor groep 3 natuurlijk voor!
Taal oefenen groep 4
Intussen heeft je kind als het goed is leren lezen en schrijven, dus wordt het tijd voor de volgende stap. In groep 4 leert je kind qua lezen:
- Wat het onderwerp van een tekst is, bijvoorbeeld door middel van de titel, de illustraties en voorkennis
- Verwijswoorden aan antecedenten koppelen, bijvoorbeeld ‘hij’ verwijst naar ‘de jongen’
- Informatie uit een tekst halen, bijvoorbeeld de betekenis van een moeilijk woord uit de context halen
- Onderscheid maken tussen verschillende soorten teksten, bijvoorbeeld: fictieve teksten, nieuwsberichten en kookrecepten
Qua spelling moet je denken aan:
- Woorden met een stomme -e-: -bakje- klink als ‘bakju’, -begin- klinkt als ‘bugin’
- Open/gesloten lettergrepen: kopen/koop
- Woorden met vaste tekencombinaties: -sch-, -ng/nk-, -eer/oor/eur-, -ai/ooi/oei-, -eeuw/ieuw/uw;
- Medeklinkerclusters: -schr-, -mst, -cht;
- ‘Weetwoorden’: ei/ij, au/ou, c/k, g/ch;
- Toepassing interpunctie: hoofdletter, punt, vraagteken, uitroepteken.
Dit kun je ook thuis oefenen. Wil je weten hoe? Bestel ons oefenboek voor groep 4 en leer met gemak je kind een held worden in spelling en lezen.
Taal oefenen groep 5
In groep 5 komt de focus steeds meer te liggen op begrijpend lezen. Dit uit zich in de vorm van het leren van leesstrategieën en het kunnen verklaren van complexere teksten. Je kind leert in dit jaar ook informatie en meningen uit verschillende bronnen te vergelijken en te beoordelen.
De kerndoelen in groep vijf zijn:
- Informatie achterhalen uit informatieve en instructieve teksten, zoals schema’s, tabellen en digitale bronnen.
- Teksten schrijven met verschillende doelen, denk aan: informeren, instrueren, overtuigen of vermaken.
- Informatie en meningen ordenen bij het lezen van school en studieteksten en andere instructieve teksten.
- Informatie en meningen vergelijken en beoordelen in verschillende teksten.
- Informatie en meningen ordenen bij het schrijven van een brief, verslag, formulier of werkstuk. Hierbij wordt aandacht besteed aan zinsbouw, correcte spelling, leesbaar handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende elementen en kleur.
- Plezier krijgen in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.
De stof wordt in groep vijf daarom toch alweer een stukje complexer. Daarom raden we aan onze oefenboeken voor groep 5 te bestellen om thuis met de materie aan de slag te kunnen.
Taal oefenen groep 6
Wil je taal oefenen voor groep 6? Houd er dan rekening mee dat de kinderen in dit jaar weer verder gaan met het oefenen van complexere woordstructuren, afwijkende spellingpatronen en leenwoorden. Ook begrijpend lezen en de kerndoelen van groep 5 komen aan bod in groep 6 en worden verder uitgebreid.
Kerndoelen in groep 6 zijn:
- Op efficiënte wijze gebruik kunnen maken van woordidentificatietechnieken;
- De meeste woorden onmiddellijk kunnen herkennen door middel van syntactische en semantische informatie uit de tekst;
- Vrij kunnen lezen in zelfgekozen boeken op eigen leesniveau (beheersingsniveau);
- Boeken kunnen lezen op instructieniveau met de leraar of een tutor.
Qua spelling oefent je kind dit jaar onder andere met regels voor het vervoegen van werkwoorden:
- Tegenwoordige tijd: stam + t. Bijvoorbeeld: ‘hij wordt boos’. Het hele werkwoord is ‘worden’. De stam is ‘word’. En bij de derde persoon enkelvoud (hij) komt er nog een ‘-t’ achter;
- Verleden tijd zwakke werkwoorden: stam + -de- of -te- (ezelsbrug ’t ex-kofschip). Bijvoorbeeld: ‘hij zaagde hout’. Het hele werkwoord is ‘zagen’. De laatste letter voor ‘en’ is de ‘g’. De ‘g’ komt niet voor in ’t ex-kofschip. Daarom schrijf je ‘zaagde’ en niet ‘zaagte’;
- Voltooide tijd: eindigend op ‘t’ of ‘d’ (ezelsbrug ’t ex-kofschip). Bijvoorbeeld: ‘het is gister gebeurd’. Het hele werkwoord is ‘gebeuren’. De laatste letter voor ‘en’ is de ‘r’. De ‘r’ zit niet in ’t ex-kofschip. Daarom schrijf je in dit geval ‘gebeurd’ met een ‘d’.
Ook het vervolg op taal- en redekundig ontleden uit groep 5 wordt voortgezet in groep 6. Zo wordt er gefocust op taalkundige woordsoorten als: lidwoorden, zelfstandig en bijvoeglijk naamwoord, telwoorden, voegwoorden, voornaamwoorden en werkwoorden.
Qua redekundige begrippen, gaat groep 6 aan de slag met het onderwerp, de persoonsvorm, het werkwoordelijk gezegde, naamwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp.
Oefenen met taal in groep 6 met jouw kind? Geef je kind een vliegende start met onze oefenboeken voor groep 6! Bestel gemakkelijk en snel jouw e-book of hardcover exemplaar.
Taal oefenen groep 7
Ook in groep 7 wordt er gefocust op nieuwe leesstrategieën, waarbij de kinderen leren complexere teksten met abstracte thema’s te verklaren, denk aan het klimaat of aan thema’s als discriminatie.
Ook het eigen leesproces wordt onder de loep genomen door leerlingen, waarbij kinderen inzicht krijgen in vragen als:
- Hoe pak ik het lezen van deze tekst aan?
- Waar moet ik op letten?
- Wat heb ik van de tekst geleerd?
Verder leren kinderen in groep 7:
- Tekstuele informatie en algemene kennis aan elkaar te koppelen
- Tekstdelen zoals inleiding, middenstuk en slot aan elkaar relateren
- Relatie tussen zinnen en alinea’s te begrijpen
- Hoofdboodschap uit een tekst te halen
- Samenvatten
- Nieuwe spellingsregels, zoals werken met leenwoorden, woorden met een apostrof, trema en koppelteken
- Werkwoordvervoegingen
- Vervolg taal- en redekundig ontleden
De materie rondom taal wordt in groep 7 complexer en abstracter. Helpen oefenen vraagt daarom om meer gevorderde kennis. Wil jij jouw kind helpen het beste uit taal te halen in groep 7? En zich goed voor te bereiden op de Cito-toets? Oefen dan al het lesmateriaal met onze oefenboeken voor groep 7.
Taal oefenen groep 8
Alle kennis uit voorgaande groepen wordt in groep 8 nog verder uitgebreid. Ook de woordenschat en het mondeling onderwijs staan weer centraal, waarbij in groep 8 wordt geoefend met leren presenteren, debatteren en discussiëren.
Met toetsen wordt in dit jaar gekeken welke leesvaardigheid kinderen hebben ontwikkeld. De toetsen die hiervoor ingezet worden zijn de DMT-toets en de AVI-toets, waarbij kinderen halverwege groep 8 gemiddeld het hoogste AVI-niveau hebben bereikt, namelijk AVI plus.
Teksten die achtstegroepers lezen zijn qua complexiteit en abstractie hetzelfde als in groep 7. Leerlingen focussen in dit jaar wel meer op inhoud en structuur. Teksten worden in groep 8 geanalyseerd met verschillende soorten leesstrategieën. En ook in deze groep wordt gereflecteerd op het eigen leesproces.
Strategieën die worden ingezet:
- Samenvatten
- Structuur teksten herkennen
- Onderwerp van een tekst bepalen
- Tekst en algemene kennis aan elkaar relateren
- Tekstdelen aan elkaar relateren, zoals inleiding, middenstuk en einde
En op het eigen leesproces reflecteren, doen de kinderen door middel van:
- Representatie: wat moet ik doen?
- Planning: welk leesdoel heb ik? Hoe ga ik lezen?
- Oriëntatie: wat ken ik al? Welke tekstsoort is dit?
- Monitoring: wat heb ik zojuist gelezen? Begrijp ik het?
- Evaluatie en reflectie: hoe ging het lezen? Bereik ik op deze manier mijn leesdoel? Wat vind ik van deze tekst?
Ook schrijven wordt in groep 8 nog verder uitgebouwd, waarbij leraren focussen op:
- Teksten schrijven met verschillende functies: entertainen, informeren, instrueren, overtuigen
- Een brief, verslag of werkstuk schrijven, met aandacht voor zinsbouw, spelling, handschrift
- Informatie uit gesproken taal halen en die mondeling of schriftelijk kunnen verwerken
- Spelling met samenstellingen met ‘e’ en ‘en’, maar ook met ‘s’.
Wil je jouw kind helpen met het oefenen met taal in groep 8? En jouw kind optimaal voorbereiden op de Cito-toets? Oefen dan samen met de oefenboeken voor groep 8 van Fluitend Leren. Hierin leert jouw kind spelenderwijs beter worden in taal en zich optimaal voorbereiden op de Cito én de middelbare school. Bestel ze gemakkelijk en snel in onze webshop.
Meer lezen over oefenen met taal? Ontdek een van onze blogs over taal: